Aanbestedingswet
Wat staat er in de Aanbestedingswet?
Eerlijke concurrentie doel Aanbestedingswet
Overheidsinstellingen, publiekrechtelijke instellingen en speciale-sectorbedrijven als Schiphol, uw waterbedrijf en NS mogen grotere opdrachten (boven het drempelbedrag) niet zomaar aan een leverancier gunnen. In plaats daarvan moeten zij inkopen via (Europese) openbare aanbesteding: iedere leverancier die meent aan de eisen voor de opdracht te kunnen voldoen, krijgt een kans. Daarbij moeten de aanbestedende diensten zich houden aan de regels in de Aanbestedingswet 2012 en in de Gids Proportionaliteit. (Europees) aanbesteden is erop gericht de concurrentie tussen aanbieders te versterken en daarmee het aanbod te optimaliseren. Dan moet het er vanzelfsprekend wel eerlijk aan toegaan. In de Gids Proportionaliteit staan regels over de proportionaliteit: de eisen van de aanbestedende dienst moeten bij de (grootte van de) opdracht passen. De aanbestedingswet moet ervoor zorgen dat iedere inschrijver op de aanbesteding een gelijke kans krijgt en dus eerlijk beoordeeld wordt op de criteria die ertoe doen.
Aanbestedingswet: beginselen
Iedere wet is een instrument voor handhaving: door de regels in de wet kun je (als jurist) bepalen of een organisatie of persoon zich houdt aan de regels die wij allemaal belangrijk vinden. Over wetten is democratisch beslist door de Tweede en Eerste Kamer. De Aanbestedingswet is er vooral op gericht, toetsbaar te maken of een aanbesteding correct verloopt en de beoordeling van inschrijvingen eerlijk is (non-discriminatiebeginsel). Is de aanbestedende dienst niet duidelijk genoeg (transparantiebeginsel), niet objectief (objectiviteits- of gelijkheidsbeginsel) of worden niet-relevante criteria of eisen gesteld (proportionaliteitsbeginsel), dan kunt u als inschrijver eerst vragen stellen voor de Nota van Inlichtingen. Bent u niet tevreden met de reactie in de NvI, dan kunt u een klacht indienen. Die klacht moet opgelost worden voordat de inschrijftermijn verlopen is.
Vindt u de beoordeling niet juist? Iedere inschrijver krijgt na de voorlopige gunning 20 dagen de tijd om te protesteren tegen de gunningsbeslissing, als hij vindt dat de aanbesteding niet correct verlopen is (de stand-stilltermijn of opschortende termijn).
Aanbestedingswet: procedures
Over de procedure: in de aanbestedingswet staat precies welke stappen een aanbestedende dienst moet nemen bij elke aanbesteding die deze 'in de markt zet' (hoofdstuk 2.2).
Aanbestedingswet: gunningscriteria
Voor de eisen, geschiktheidseisen, uitsluitingsgronden en selectiecriteria geeft de Aanbestedingswet regels in de artikelen 2.75 tot en met 2.104. Dat is meer dan hier samengevat kan worden. Alle regels zijn uiteindelijk terug te voeren op de beginselen hierboven: non-discriminatiebeginsel, gelijkheidsbeginsel, transparantiebeginsel en proportionaliteitsbeginsel.
Over de gunningscriteria schrijft de Aanbestedingswet het volgende: 'Gunningscriteria waarborgen de mogelijkheid van daadwerkelijke mededinging en gaan vergezeld van specificaties aan de hand waarvan de door de inschrijvers verstrekte informatie daadwerkelijk kan worden getoetst om te beoordelen hoe goed de inschrijvingen aan de gunningscriteria voldoen.'
Gunningscriteria, daarin kan een inschrijver zich dus onderscheiden van de concurrentie: de meerwaarde van deze inschrijver. Aan de hand van uw reactie op de gunningscriteria bepaalt de aanbestedende dienst de 'economisch meest voordelige inschrijving' (EMVI). De gunningscriteria verschillen per aanbesteding; de aanbestedende dienst kan ze zelf kiezen. U kunt daarbij denken aan innovatie, uiterlijk, kwaliteit, veiligheid, doelmatigheid, tijdwinst …